Bilişsel Davranışçı Terapi Nasıl Fark Yaratır?

Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?

Bilişsel davranışçı terapi etkili psikoterapi çeşitlerinden biridir. Kısa süreli, şimdiki zaman odaklı, sorunla ilgili doğru olmayan düşünce ve davranışı değiştirmeye yönelik bir terapidir. Bilişsel davranışçı terapi sadece o anki sorunu çözmeyi değil, danışanın günlük yaşantısında karşılaşabileceği sorunları çözmesine yardımcı özel teknikleri de öğretmeyi amaçlar.

Bilişsel davranışçı terapiye göre psikolojik rahatsızlıkların çoğunda, danışanın duygu durumunu ve davranışını etkileyen olumsuz bir düşünce vardır. Terapiye gelen danışanlar düşüncelerini daha gerçekçi değerlendirmeyi öğrendiklerinde duygu durumlarında ve davranışlarında iyileşme yaşanır. Örneğin; kendinizi kötü hissettiğiniz zor bir zamanınızda aklınızda “Ben zaten beceriksizim ve şimdi de hiçbir şey yapamam.” gibi olumsuz bir düşünce oluşabilir. Bu düşünceyle birlikte kendinizi üzgün hissedebilirsiniz (duygu) ve yataktan çıkmak istemezsiniz (davranış). Aklınızda oluşan bu “otomatik düşünce” sizi hem duygusal hem de davranışsal olarak etkiler. Eğer bu durumda aşırı genelleme yapmak yerine, düşüncenizin geçerliliğini değerlendirseydiniz, gerçekte pek çok şeyi güzel bir şekilde başarabildiğinizi fark edebilirdiniz. Bu farklı bakış açısı sizin kendinizi daha iyi hissetmenizi ve daha olumlu davranışlarda bulunmanızı sağlayacaktır. Bilişsel davranışçı terapi kişilerin bu olumsuz düşüncelerini bulmalarına ve bunların gerçekçiliğini değerlendirmelerine yardımcı olur.

Terapiye Başlamadan Önce Neler Yapabilirim?

Terapiye başlamaya karar vermeden önce kendinize bir amaç belirlemelisiniz. Terapinin sonunda ne olmasını istiyorsunuz, ailenizle, arkadaşlarınızla ve özel hayatınızda ilişkilerinizde ne gibi değişiklikler olmasını istiyorsunuz, yaşadığınız sorunlardan hangilerinin yok olmasını veya azalmasını istiyorsunuz, günlük yaşamınızın daha iyi olması için neler yapabilirsiniz? Terapistiniz ile birlikte bu amaçları inceleyerek hangilerinin düşüncelerinizi işlevsel hale getirebileceğine karar verebilirsiniz.

Peki, terapistiniz size nasıl yardımcı olur?

Terapistiniz sizden bazı ölçekler ve formlar doldurmanızı isteyebilir. Ardından konuşulmasını istediğiniz konular konuşulur ve amaçlar belirlenir. Çalışmak istediğiniz konularda sorun olan düşüncelerin ve inançların gerçekçiliği tartışılır. Bu süre içinde siz sorunları çözmede kullanılacak yeni beceriler öğrenirsiniz. Seans sonunda terapistiniz görüşmedeki önemli noktaları özetler ve sizden geribildirim ister. Gördüğünüz gibi bilişsel davranışçı terapi, sizin ve terapistinizin iş birliğini gerektiren aktif bir terapi çeşididir.

Terapi Ne Kadar Sürer?

Terapinin süresi danışanla terapist arasındaki iş birliğine bağlıdır. İkinci ya da üçüncü seanstan sonra terapi hedeflerine ne kadar sürede ulaşılabileceği belli olur. Kimi danışanlar 6-10 seansta hedeflere ulaşırken, kimileri için bu süre bir yılı bulabilir.

Danışanla bir kriz durumu yoksa başlangıçta haftada bir kez görüşme yapılır. Danışan kendini iyi hissetmeye başladıkça seans aralığı 15 güne uzayabilir, bu süre danışanın terapide öğrendiklerini günlük yaşamına uygulaması için fırsattır. Daha sonra bu süre üç haftada bire iner. Terapi bittikten sonraki üçüncü ve altıncı aylarda da kontrol seansı yapılır.

Bilişsel Davranışçı Terapi Hangi Psikolojik Problemlerde Kullanılır?

Depresyon

Kaygı Bozuklukları

Obsesif-Kompulsif Bozukluk

Panik Bozukluk

Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Cinsel İşlev Bozuklukları

Aile ve Çift Terapisi

Yeme Bozuklukları

Sosyal Fobi

Alkol Bağımlılığı

Öfke Kontrolü

Kişilik Bozuklukları

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Kanser gibi Hastalıklarda Uyum Sağlama

Psk. Gonca BAĞLAR YILMAZ